2001 yılında UNMIK tarafından kurulmuş olan KOSOVA MECLİSİ üyeleri 17 Şubat 2008’te Kosova'nın Sırbistan'dan bağımsızlığını ilan eden bir karar almışlardı. Daha sonra 15 Haziran 2008’de geçerli olan bir anayasa hazırladılar. Bağımsızlığını kazanmayı müteakip, çok partili parlamenter cumhuriyet sistemini benimseyen Kosova’da dört yılda bir seçimler yapılmaktadır.
Kosova Anayasasına göre 120 sandalyeli Meclis’te azınlıkların kontenjan gereği belli sayılarda sandalyeleri var;
• 10 sandalye Sırp temsilcileri
• 4 sandalye Rom, Aşkali ve Mısırlı temsilcileri
• 3 sandalye Bosnalı, Karadağlı, Hırvat, Macar, Tosklu temsilcileri
• 2 sandalye Türk temsilcileri
• 1 sandalye Goralı temsilcileri
2024 nüfus sayımına göre 1,6 milyonluk Kosova nüfusunun yaklaşık yüzde 2,3'ünü oluşturan Sırp azınlığın parlamentoda 10 koltuğu mevcut. Sayımlarda çıkan rakamları çok düşük bulan Sırplar boykot ederek bu sayımı kabul etmemişti.
2023’te Kosova Meclisi, yurt dışında yaşayan kayıtlı yaklaşık 100.000 seçmenin büyükelçilik ve konsolosluklarda oy kullanmalarını mümkün kılacak genel seçimler yasa tasarısını onaylamıştı. Yeni yasaya göre, milletvekili adaylarına yönelik oylar belediye sayım merkezlerinde sayılacak ve seçmenler, 120 sandalyeli Meclise girecek adayları belirlemek için oy kullanacak.
14 Şubat 2021 tarihinde gerçekleştirilen genel seçimlerin galibi, oyların %49,95’ni alan “Levizja Vetevendose” Kendin Karar Al partisi olmuştu. Kendin Karar Al partisinin bu oy oranı Kosova’da bir siyasi partinin aldığı en yüksek oy oranı olup toplamda Kosova Meclisinde bulunan 120 Milletvekilinin 58’ini bu siyasi parti kazanmış oldu. Diğer oy dağılımları ise;
Kosova Demokratik Partisi %16,9 ile 19 Milletvekili,
Kosova Demokrasi Birliği %12,64 ile 15 Milletvekili,
Kosova’nın Geleceği İçin İttifak Partisi %7,07 ile 8 Milletvekili ve
Kosova Demokratik Türk Partisi %0,74 ile 2 Milletvekili çıkartmıştır.
KOSOVA TÜRKLERİNİN sorunlarına gelince, Kosova Türk Gazeteciler Derneği Başkanı ve Kosovaport İmtiyaz Sahibi Ercan KASAP Bey’in görüşlerinden edindiğimiz bilgileri paylaşmak isterim.
Kosova’da yaşayan Türklerin 2025’teki beklentileri, başta istihdam olmak üzere, eğitim ve Türkçe’nin kullanımındaki eksiklikler gibi hayati alanlarda yaşanan sorunları çözüme kavuşturmaktır. Türk toplumunun son yıllardan fazlasıyla karşı karşıya kaldığı tüm sıkıntıların temelinde hukuksuzluk, hak ihlalleri ve usulsüzlükler vardı. Dolayısıyla ana sorun, Türklere yapılan haksızlıklardır. Devlet kurumları tarafından sergilenen hukuksuzluk misalleri, eğitim olsun, kültür olsun, istihdam olsun bolca yaşandı. Parti liderlerinden bu konuda tek bir kelime bile işitilmedi. Oysa bu yıl Türk siyasi partileri tarafından hukuksuzlukla mücadele yılı ilan edilmeliydi diye düşünüyorum.
Gerekçesi de şu :
• Eğitimde geçen yıl Türkçe kitaplara uygulanan fahiş fiyat skandalı yaşandı. Devlet Üniversitesi’nde Türklere ayrılan kontenjanlarda usulsüzlükler devam etti.
• İstihdam konusunda Türklerin polis, Kosova Güvenlik Gücü, sağlık kurumlarına doktor ve hemşire alımlarında hak ihlalleri görüldü. Azınlık halklara bu kapsamda Türklere ayrılan kotalara saygı gösterilmedi.
• Kültür sanat derneklerine devlet fonlarından gereken destek verilmedi.
• Türkçe’nin resmi ya da kullanımda olan dil olarak uygulanmasında çok ciddi ihlaller yaşandı.
Sonuçta, Kosova Türkleri tüm sorunların anası olan hukuksuzluk, hak ihlalleri ve usulsüzlükler konusunda Türk partilerinin somut çözüm önerilerini bekliyorlar.
Süheyl ÇOBANOĞLU
RUBASAM Başkanı
Yorum Yazın