Mikrorobotların tıpta kullanımının önünü açacak proje

Ege Üniversitesi Mühendislik Fakültesi Makine Mühendisliği Bölümü Dr. Öğretim Üyesi Aysun Baltacı’nın yürütücülüğünü yaptığı “6 Serbestlik Dereceli Mikrorobot İçin Temassız Elektromanyetik Aktüatör Sisteminin Tasarımı ve Üretimi” projesi, “TÜBİTAK 1001 - Bilimsel ve Teknolojik Araştırma Projelerini Destekleme Programı” kapsamında desteklenmeye uygun bulundu. Proje kapsamında mikrorobotların sıvı ve hidrojel içerisinde kontrollü hareketleri sağlanarak tıpta ve bilimde canlı içerisinde kullanımlarının önü açılacak.

Proje ekibini tebrik eden EÜ Rektörü Prof. Dr. Necdet Budak, “Son beş yılda üniversitemizde oluşturduğumuz bilim iklimi ile TÜBİTAK nezdindeki başarılarımızı sürdürüyoruz. Alanlarında uzman başarılı akademisyenlerimizin projeleri desteklenmeye devam ediyor. Makine Mühendisliği Bölümü Dr. Öğretim Üyesi Aysun Baltacı hocamızın yürütücülüğünü yaptığı “6 Serbestlik Dereceli Mikrorobot İçin Temassız Elektromanyetik Aktüatör Sisteminin Tasarımı ve Üretimi” projesi de desteklenen projeler arasındaki yerini aldı. Hocamızı ve ekibini gönülden tebrik ediyor, başarılarının devamını diliyorum” dedi.

“Tıpta kullanım alanı bulacağını öngörüyoruz”

Mikrorobotlar hakkında bilgi veren proje yürütücüsü Dr. Öğretim üyesi Aysun Baltacı, “Manyetik mikrorobotlar, elektromanyetik alan içerisinde kontrollü olarak yer değiştirebilen ve konumlandırılabilen cihazlardır. Hareket enerjilerini temassız olarak kontrollü manyetik alan sağlayan elektromanyetik aktüatörden (EMA) alırlar. EMA’nın sargı akımları ayarlanarak, mikrorobotun hareketini sağlayan etki kuvveti ve mikrorobotun hareket yörüngesi kontrol edilir.  Manyetik mikrorobotların konumlaması temassız olarak uzaktan sağlandığından hareket için gereken güç ünitesi ve aktüatörler üzerinde yoktur. Bu sayede mikrorobotun boyutu küçülebilmekte ve özel amaçlar için aktüatörlere yer açılabilmektedir. Bu sebeplerden dolayı hassas ortamlarda  (insan damarları, beyin, göz vb.)  kullanımları uygundur. Gelecek yıllarda sıvı ve dokular içerisinde hareket eden manyetik mikrorobotların tıpta ve bilimde canlı içerisinde belirli bir noktaya ilaç iletme, örnek alma, yüzey parçalama gibi birçok kullanım alanı olacağı öngörülmektedir. Bu sebeple son on yıl içerisinde bu konuda araştırmalar artmıştır” dedi.

“Mikrorobotun sıvı ve hidrojel içerisinde hareketi sağlanacak”

Projenin detaylarını anlatan Baltacı, “Bu çalışmada, mikrorobot, mikrorobotu üç boyutlu uzayda hareket ettirecek elektromanyetik aktüatör ve denetleyici sistemi parametrik olarak bilgisayar ortamında tasarlanacak ve üretilecek, görüntü tabanlı geri besleme yöntemleri ile manyetik mikrorobotun sıvı ve hidrojel içerisinde belirli yörüngelerde kapalı çevrim kontrollü hareketi sağlanacak. Elektromanyetik aktüatör, bilgisayar destekli tasarım ve analiz programları kullanılarak, çoklu fizik ortamında bir bütün olarak incelenip tasarlanacak. Sistemin konum kontrolünde doğrusal olmayan model öngörümlü denetleç (nonlinear model predictive controller) kullanacak. Sistemde mikrorobota ilişkin geribesleme sinyali olarak görüntü işleme sisteminden gelen konum ve oryantasyon bilgileri kullanılacak” diye konuştu.

Dr. Öğretim üyesi Aysun Baltacı’nın yürütücülüğümü yaptığı proje ekibinde; Prof. Dr. Mutlu Boztepe, Doç. Dr. Mehmet Sarıkanat,  Doç. Dr. Levent Çetin, Dr. Öğr. Üyesi Barış Oğuz Gürses bulunuyor.

Kaynak: (BYZHA) Beyaz Haber Ajansı